سنگ‌های‌کلیه رسوبات سختی هستند که اغلب به علت بالارفتن غلظت‌املاح و نمک در ادرار به وجود می‌آیند. ایجاد این سنگ‌ها علل متنوعی دارد و ممکن است در هرجای دستگاه ادراری از کلیه تا مثانه دیده شوند. اگرچه حرکت سنگ‌های کلیوی دردناک است، اما در صورت تشخیص به‌موقع، باعث آسیب دائمی به بدن نمی‌شود. اگر کسی در معرض خطر تولید سنگ‌های‌کلیوی باشد، پزشک متخصص اورولوژی می‌تواند راه‌هایی را برای پیشگیری از سنگ کلیه به او توصیه کند.
علائم سنگ کلیه
سنگ‌کلیه تا وقتی حرکت نمی‌کند و ثابت است، هیچ علامتی ندارد. مشکلات از زمانی آغاز می‌شود که سنگ در کلیه جابه‌جا می‌شود یا به سمت میزنای (لوله‌ای که هر کلیه را به مثانه وصل می‌کند) به راه می‌افتد. در این حالت، برخی یا همه موارد زیر دیده می‌شود:
-درد شدید و متناوب در پهلو و پشت، پایین‌تر از سطح دنده‌ها که ممکن است به پایین شکم تیر بکشد
-سوزش ادرار
-ادرار صورتی، قرمز یا قهوه‌ای
-ادرار بدبو یا تیره
-تهوع و استفراغ
-احساس نیاز مداوم به دفع ادرار
-افزایش‌تعداد نوبت‌های دفع ادرار بیش از حدعادی
-تب‌ولرز در صورت وجودعفونت
-کم‌شدن حجم ادرار
یادمان باشد درد سنگ کلیه تغییر می‌کند. با جابه‌جا شدن سنگ در مجاری ادرار، محل و شدت درد دگرگون می‌شود.
علل سنگ‌کلیه
سنگ‌کلیه معمولایک علت واحد و مشخص ندارد اما عواملی وجود دارند که احتمال بروز سنگ کلیه را بیشتر می‌کنند. به طورکلی، وقتی غلظت برخی مواد که می‌توانند بلور تشکیل دهند (مانند کلسیم، اسید اوریک و اُگزالات) در ادرار افزایش می‌یابد، سنگ‌کلیه تشکیل می‌شود. در حالت عادی، موادی در ادرار وجود دارند که از چسبیدن مولکول‌ها به هم و تشکیل بلور جلوگیری می‌کنند. اگر این مواد در ادرار کم باشند روند تولید سنگ را تسریع می‌کنند.
درمان سنگ‌کلیه
روش‌های‌درمانی متنوعی برای سنگ کلیه وجود دارد. پزشک معالج بر اساس اندازه سنگ‌کلیه روش مناسب را برمی‌گزیند.
-نوشیدن‌آب فراوان (روزانه دو تا سه‌لیتر)
-داروهای مسکن غیرنسخه‌ای طبق مشورت با دکتر داروساز
-داروهای نسخه‌ای شل‌کننده عضلات میزنای، بنابه تجویز پزشک معالج
برخی از سنگ‌های کلیوی درشت هستند و از طریق روش‌های گفته شده در بالا دفع نمی‌شوند یا با خونریزی یا عفونت دستگاه ادراری همراه هستند؛ این سنگ‌ها شاید به درمان‌های زیر نیاز پیدا کنند:
-سنگ‌شکنی با دستگاهی که امواج صوتیِ آن، سنگ کلیه را خرد می‌کند.
این کار حدود ۴۵ تا ۶۰ دقیقه طول می‌کشد و ممکن است کمی درد داشته باشد و به همین دلیل ممکن است یک آرامبخش یا بیهوشی خفیف به فرد داده شود.
-جراحی کلیه برای برداشتن سنگ‌های بسیار بزرگ
-استفاده از آندوسکوپی (فرستادن لوله باریک حاوی نور به نام اورتروسکوپ از مجرای ادرار و مثانه) برای پیداکردن سنگ در میزنای و خردکردن آن با ابزار ویژه.
این کار تحت بیهوشی عمومی یا بی‌حسی موضعی انجام می‌شود.
-جراحی غده پاراتیرویید (در مواردی که پرکاری این غده عامل ایجاد سنگ‌کلیه است.)